Rize
Doğuda Çayeli ve Güneysu ile, güneyde İkizdere, batıda Derepazarı ve Kalkandere, kuzeyde Karadeniz ile çevrilidir.
Rize (Antik Yunanca: Ριζαίον (Rizeon), Yunanca: Ριζούντα
(Rizunda) Lazca: რიზინი "Rizini"), Karadeniz Bölgesi'nin Doğu
Karadeniz bölümünde yer alan bir şehirdir.
Doğuda Çayeli ve Güneysu ile, güneyde İkizdere, batıda
Derepazarı ve Kalkandere, kuzeyde Karadeniz ile çevrilidir. Şehrin nüfusu 2009
yılına göre 96.503'tir. 1927'de 14.000 olan nüfusu 1990'da 52.743'e, 2000'de
78.144'e, 2007'de 94.800'e çıkmıştır.
Eski dönemlerde burada Kolkhiler yaşamaktaydı. Bölgeyi MÖ
765-735 yılları arasında Urartu kralı II. Sarduri ele geçirmiştir. MÖ 714'te
Kimmerler tarafından fethedilen bölge, MÖ 680 İskitlerin eline geçmiş ve MÖ
626'da Saka Kralı Madovanın öldürülmesiyle Med İmparatorluğu'na
bağlanmıştır.[kaynak belirtilmeli] MÖ 670 yılında Milet şehir devletlerine ve
Büyük İskender'in doğu seferi sırasında Kapadokya ve Bitinya ile beraber Pontos
eyaletinin bir parçası olmuştur. MS 10'dan MS 395 kadar Roma İmparatorluğu'nun
Bu tarihten sonra Bizans İmparatorluğu'nun bir parçası olmuştur. Romalı gezgin
Arrian burada yaşayan halkı Lazlar olarak tanımlamıştır.
Malazgirt Meydan Muharebesi'nden sonra 1080 Posof
kuşatmasında yenilen Gürcü Krallığı'ndan alınan Rize, Türk Beyliklerinin eline
geçmiştir. 1098'de yeniden Bizansların eline geçen şehir Gürcistan üzerinden
yoğun kuman iskanına uğramıştır. 1204'te Trabzon İmparatorluğu bağlanmış.
1470'te Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilmiştir.
Rize 19. yüzyılın ikinci yarısında Batum'un Ruslar'a
bırakılmasının ardından, Trabzon Vilayetine bağlı Lazistan Sancağının merkezi
olmuş, Cumhuriyet döneminde il merkezi olmuştur. I. Dünya Savaşında yaklaşık
iki yıl süren Rus işgalinin ardından özellikle çay ekiminin yaygınlaşması ile
önemli bir gelişme göstermiştir.
Çay Bahçeleri, Kaçkar Dağları, Ayder ve Çamlıhemşin
Yaylaları, Anzer Balı, Zilkale ve Buzul Gölleri, Elevit Şelalesi, Palovit
Yaylası, Fırtına Deresi Vadisi, Rize Kalesi, Rize Bezi, Mandalinası
Rize
Doğuda Çayeli ve Güneysu ile, güneyde İkizdere, batıda Derepazarı ve Kalkandere, kuzeyde Karadeniz ile çevrilidir.