Bolu
Türkiye yüzölçümünün %1,015'lik bölümünü kaplayan Bolu İli, 8,276 km² (827,600 ha) yüzölçümü ile Karadeniz Bölgesi’nin Batı Karadeniz bölümünde yer alır.
Türkiye yüzölçümünün %1,015'lik bölümünü kaplayan Bolu İli,
8,276 km² (827,600 ha) yüzölçümü ile Karadeniz Bölgesi’nin Batı Karadeniz
bölümünde yer alır. İl arazisinin yaklaşık %18’ini tarım alanları
oluşturmaktadır. Orman alanları ise %64’lük bir oran ile Türkiye ormanları
içinde %2,55’lik paya sahiptir. Çayır ve meraların kapladığı alan yaklaşık
%15’tir. Geriye kalan %8 dolayında alan ise tarım dışı alanlardır.
Ortalama rakım 1000 m, merkez ilçe rakımı ise 725 m
civarındadır. Matematiksel konum açısından 30 derece 32 dakika - 32 derece 36
dakika Doğu boylamları ile 40 derece 06 dakika - 41 derece 01 dakika Kuzey
enlemleri arasındadır.
Bolu İl Merkezine göre; Dörtdivan, Yeniçağa ve Gerede
İlçeleri doğuda, Mengen kuzeydoğuda, Göynük ve Mudurnu İlçeleri güneybatıda,
Seben ve Kıbrıscık İlçeleri ise güneyde yer almaktadır. Bolu’nun, batısında
Düzce ve Sakarya, güneybatısında Bilecik ve Eskişehir, güneyinde Ankara,
doğusunda Çankırı, kuzeyinde Zonguldak ve kuzey doğusunda Karabük İlleri yer alır.
Düzce’nin 584 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile
(09.12.1999 tarih ve 23901 sayılı R.G.) il olarak ayrılmasıyla, Bolu'nun
denizle bağlantısı kalmamıştır.
M.Ö. 1200’lü yıllarda bütün Hitit toprakları gibi Bolu da
Friglerin elindeydi. M.Ö. 6. asırda Persler bölgeye hakim oldular. M.Ö. 336’da
Büyük İskender Persleri yenerek Anadolu’nun birçok yeri gibi Bolu’yu da ele
geçirdi. Büyük İskender’in ölümü üzerine Makedonya yıkılınca Bolu bölgesinde
Bitinya Krallığı kuruldu. Yazılı belgeler, o dönemlerden kalan arkeolojik
eserler ve tarih kaynaklarına göre, Trak göçleri sonunda Sakarya ve Filyos
Nehrinin yayı içine yerleşen halk "Bithyn" ismi ile anılıyordu. Bu
yüzden Bolu'nun da içinde bulunduğu Kuzeybatı Anadolu'ya "Bithynia"
denilmiştir. Bithynler tarafından Salonia Campus denilen Bolu Ovası ve
çevresinin adı Romalılar tarafından “Claudio Polis” olarak değiştirilmiştir.
Bolu isminin de “Polis”ten geldiği sanılmaktadır. Üç tepe üzerinde kurulmuş
olan şehir içte ve dışta surlara sahipti. Şehrin kuzeyinde Halı Hisarı
bölgesinde bu surların kalıntıları görülebilmektedir. 1071 Malazgirt zaferinden
sonra batıya yayılan Türkmenler 3 yıl sonra Bolu’ya yerleştiler. Selçuklu
Devleti’nin komutanları Artuk, Tutuk, Danişmend, Karateki ve Saltuk Beyler
Süleyman Şah’ın emrinde İstanbul sınırına dayandılar. Bu akınlar sırasında
Bolu, Horasanlı Aslahaddin tarafından fethedilmiştir.
Bolu Yöresine Osmanlı akını ilk kez Osman Gazi tarafından
başlatılmıştır. Bolu yöresinin tümüyle fethedilmesi ise Orhan Gazi döneminin
ilk yıllarına (1324 - 1326) rastlar. Bir başka rivayete göre Osmanlılar
zamanında bölgede, bol olarak Uluğ - Alim olması nedeniyle önceleri “Bol Uluğ”,
zamanla yöre “BOLU” olarak isimlendirilmiştir. Yıldırım Beyazid'in ölümü ile
başlayan şehzadeler savaşına Bolu, birçok kez sahne oldu. Bolu, Ankara Savaşı
sonrası Timur’un talan ettiği bölgelerin dışında kaldığı gibi, bu tehlike
bitinceye kadar, Osmanlı Devleti’nin 2. kurucusu sayılan Çelebi Mehmet’i de
Kızık Yaylasında barındıran belde olmuştur. Çelebi Mehmet’in Osmanlı
Devleti’nin birliğini sağlamasından sonra ise Bolu, düzenli bir yönetime
kavuştu.
1324 – 1692 yılları arasında Bolu, 36 kazası olan bir sancak
beyliği idi. XVI. Yüzyılda Bolu, ikinci derece Şehzade sancaklarından biri
oldu. 2. Bayezit döneminde Şehzade Süleyman (Kanuni) buraya atandı. 1683-1792
yılları arasında Bolu, Voyvodalıkla yönetildi. II. Mahmut zamanında ise
Mutasarrıflığa dönüştürüldü. (1811) Tanzimat sonrası Bolu; Kastamonu eyaletine
bağlandı (1864). 1909 yılında ise tekrar Mutasarrıflığa dönüştürüldü.
Mondros Mütarekesi’nin yürürlüğe girmesi ve İzmir’in işgal
edilmesinin ardından Bolu yöresinde ilk Müdafa-i Hukuk Cemiyeti Gerede’de
örgütlendi. Bolu 1. Dünya Savaşı’nda ve sonrasında düşman işgaline uğramadı
fakat maddi zarar gördü. Mustafa Kemal Paşa önderliğinde yapılan milli mücadele
dönemlerinin sonunda Bolu, 10 Ekim 1923'te Mutasarrıflık devrini tamamladı ve
vilayet haline getirildi.
Bolu’ya gezmeye gidecek yada Bolu hakkında meraklı olanlar
için Bolu ilinin nelerinin meşhur olduğunu sizlere anlatıyoruz. Kısaca Bolu
ilinin neleri meşhurdur diye sıralamak gerekirse;
Bolu’nun en başta Abant gölü olmak üzere Yedigöller,
Kartalkaya, Mudurnu, Gölcük, yayla çorbası, patates çorbası, ovmaç çorbası,
kızılcık, tarhana çorbası, tarhana çorbası, nohutlu çorbası, yoğurtlu bakla
çorbası, imaret çorbası, çiğ börek, kabaklı gözleme, acı su bazlamacı, çantıklı
pide, etli mantı çok meşhurdur.
Bolu
Türkiye yüzölçümünün %1,015'lik bölümünü kaplayan Bolu İli, 8,276 km² (827,600 ha) yüzölçümü ile Karadeniz Bölgesi’nin Batı Karadeniz bölümünde yer alır.